غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر صمیمیت زناشویی

عوامل مؤثر بر افزایش صمیمیت زوج ها ۲۹

عوامل اجتماعی ۲۹

عوامل بین فردی ۳۰

عوامل روانشناختی ۳۰

نظریه های مربوط به صمیمیت. ۳۲

نیاز داشتن به صمیمت. ۳۵

دیدگاه ترکیبی جسلسن ۳۶

مبانی تعارضات زناشویی ۳۷

ماهیت تعارض زناشویی ۳۷

کارکرد مثبت تعارض از نظر تدنر. ۳۸

تعاریف تعارض ۴۱

موضوع تعارض زناشویی ۴۱

۱- زمینه های مالی یا پولی ۴۲

فرزندان و تربیت فرزندان ۴۲

صرف اوقات فراغت. ۴۴

دوستان، زندگی اجتماعی و خویشاوندان ۴۵

توجه و عشق ۴۶

رابطه جنسی و تعارض زناشویی ۴۷

مسائل مذهبی ۴۹

اهمیت تعارض زناشویی ۵۰

منابع تعارض ۵۰

منابع تعارض به صورت طبقه بندی دیگر. ۵۴

عوامل مؤثر در بروز تعارض زناشویی ۵۵

اشکال تعارض زناشویی ۵۷

مراحل رشد تعارض زناشویی ۵۸

الگوهای تعامل زوجین متعارض ۶۰

تعارض در روابط زناشویی ۶۱

تفاوت های زن و شوهری در مواجهه با تعارضات ۶۲

تعارضات زناشویی از دیدگاه های نظری مختلف. ۶۳

نظریه سیستم ها ۶۳

نظریه های رفتاری ۶۳

نظریه های شناختی ۶۳

نظریه یادگیری اجتماعی ۶۴

رویکرد شناختی- رفتاری ۶۵

غنی سازی زندگی زناشویی ۶۵

تاریخچه برنامه مواجهه ازدواج. ۶۶

زیربناهای نظری برنامه مواجهه ازدواج. ۶۶

معرفی برنامه مواجهه ازدواج. ۶۷

پژوهش های تجربی برنامه مواجهه ازدواج. ۶۸

تاریخچه برنامه ارتباط بین زوجین ۶۹

زیربنای نظری برنامه ارتباط بین زوجین ۷۰

معرفی برنامه ارتباط بین زوجین ۷۱

اهداف برنامه ارتباط بین زوجین ۷۳

تاریخچه برنامه TIME. 74

ریشه های نظری برنامه TIME. 75

معرفی برنامه TIME برای ازدواج بهتر. ۷۵

اهداف برنامه TIME. 76

پیشینه پژوهشی برنامه TIME. 77

پیشینه نظری برنامه آموزشی صمیمیت زوجین ۷۷

تعریف و معرفی برنامه آموزش صمیمیت زوجین ۷۸

برنامه آموزش صمیمیت زوجین چیست؟. ۷۹

هدف برنامه آموزش صمیمیت زوجین ۸۰

پژوهش های انجام شده در مورد برنامه آموزش صمیمیت زوجین ۸۱

تاریخچه و مبناهای نظری برنامه ارتقای ارتباط ۸۴

تعریف و معرفی برنامه ارتقای ارتباط ۸۷

اهداف درمانی برنامه ارتقای ارتباط ۸۸

پیشینه تحقیقاتی برنامه ارتقای ارتباط ۹۱

زیربناهای نظری (ریشه های نظری برنامه آماده سازی/ غنی سازی) ۹۷

معرفی برنامه اماده سازی/ غنی سازی اولسون ۱۰۰

اهداف برنامه سازی / غنی سازی اولسون ۱۰۱

تاریخچه برنامه انجمن غنی سازی زوجین در ازدواج. ۱۰۵

زیربنای نظری غنی سازی ازدواج به سبک A.C.M.E. 106

معرفی برنامه A.C.M.E. 106

اهداف برنامه A.C.M.E. 107

پژوهش های برنامه A.C.M.E. 108

تحقیقات خارجی ۱۰۸

تحقیقات داخلی ۱۱۹

نتیجه گیری ۱۲۷

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

روش تحقیق ۱۲۹

جامعه، نمونه، روش نمونه گیری ۱۲۹

روش نمونه گیری و برآورد حجم نمونه. ۱۲۹

ابزار پژوهش ۱۲۹

روایی و اعتبار پرسشنامه صمیمیت. ۱۳۰

روش نمره گذاری پرسشنامه. ۱۳۱

تعارضات زناشویی ۱۳۱

روش اجرای پژوهش ۱۳۲

محتوای جلسات آموزش غنی سازی زندگی زناشویی ۱۳۳

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات ۱۳۶

ملاحظات اخلاقی ۱۳۶

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته ها۱۳۷

مقدمه. ۱۳۸

الف) داده های توصیفی ۱۳۸

ب)یافته های استنباطی ۱۴۰

فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری ۱۴۵

خلاصه پژوهش ۱۴۶

بحث و نتیجه گیری ۱۴۶

محدودیت پژوهش ۱۴۸

پیشنهادهای پژوهش ۱۴۹

منابع. ۱۵۱

پیوست ها ۱۶۸

 

چکیده

این پژوهش به اثربخشی آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر صمیمیت و تعارضات زناشویی زوجین می پردازد. بررسی حاضر، پژوهشی نیمه تجربی است که از گروه آزمایش و کنترل تشکیل شده است. نمونه موردنظر به روش نمونه گیری در دسترس (هدفمند) از دانش آموزان ابتدایی دختر مدرسه فرهنگیان مرودشت انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در این پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شده است.ابزار پژوهش، پرسشنامه صمیمیت در ازدواج MIQ و پرسشنامه تعارضات زناشویی MCQ بوده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر صمیمیت و تعارضات زناشویی تأثیر مثبت داشته است. کل نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر صمیمیت و تعارضات زناشویی مؤثر بوده است.

کلید واژه ها: غنی سازی ازدواج به سبک اولسون، صمیمیت، تعارضات زناشویی.

فصل اول:

 کلیات تحقیق

مقدمه

نهاد خانواده یکی از نهادهای مهم اجتماعی است که با ازدواج[۱] آغاز می شود. بنابراین ازدواج از آنجا که مراسم آغازین این نهاد مهم اجتماعی است اهمیت بنیادین و پایه ای دارد و سنگ بنای نهاد خانواده در ازدواج گذاشته می شود (میرمحمد صادقی، ۱۳۸۴).

ازدواج به عنوان مهم ترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی افراد همیشه مورد تأیید بوده است. این رابطه ی انسانی، پیچیده و ظریف و پویا از ویژگی های خاصی برخوردار است. دلایل اصلی ازدواج عمدتاً عشق و محبت، داشتن شریک و همراه در زندگی، ارضای نیازهای عاطفی- روانی و افزایش شادی و خشنودی است (براون[۲] ورینولد[۳]، ۱۹۹۹؛ به نقل از نوابی نژاد، ۱۳۸۰).

در واقع ازدواج موفق و شروع رابطه زناشویی قادر است بسیاری از نیازهای روانی و جسمی را در یک محیط امن برآورده سازد و تأثیر بسزایی بر سلامت روانی افراد داشته باشد (نورانی پور، بشارت و یوسفی، ۱۳۸۶).

اگر ازدواج موفقیت آمیز باشد کمک زیادی به رشد روانی و اجتماعی زوج ها می کند. رابطه زوج ها رابطه ای منحصربفرد است که در آن همسران می توانند عمیق ترین و صمیمانه ترین احساس ها را تجربه کنند. در مقابل اگر ازدواج ناموفق باشد، همین رابطه می تواند شدید ترین آسیب ها را به اعضا و به توقف رشد شخصی و سرگردانی آن ها منجر شود (نظری، ۱۳۸۶).

با آن که تمامی جوامع، ازدواج را یکی از عوامل بهداشت روانی جامعه می دانند، چنانچه زندگی زناشویی شرایط نامساعدی را برای ارضای نیازهای روانی همسران ایجاد کند، نه تنها بهداشت روانی تحقق نمی یابد، بلکه اثری منفی و گاه جبران ناپذیر را به جا خواهد گذاشت (آماتو[۴]، ۲۰۰۰).

ازدواج به دلایل عدیده ای دچار مشکل و تعارض می شود، بروز تعارض در روابط انسان ها با یکدیگر اجتناب ناپذیر است و به عنوان پدیده ای رایج در روابط انسان ها محسوب می شود. بروز تعارض در ازدواج جزئی از رابطه ی زناشویی و زندگی مشترک است (بریچلر، ۱۹۷۵؛ به نقل از موسوی، نوابی نژاد و عاطف واحد، ۱۳۸۴).

تمامی افرادی که می خواهند ازدواج کنند قبل از شروع زندگی زناشویی به تحقق زندگی مشترک موفق و بادوام امید دارند (اولیا، ۱۳۸۸).

مشکلات زناشویی از همان ابتدا وجود داشته است اما دلایل پیچیده ماندن مشکلات زناشویی آن است که هنوز بعد از گذشت قرن ها خانواده را نمی شناسیم، ازدواج به دلایل زیادی دچار تعارض[۵] می شود، از جمله مشکلات شناخته شده در این زمینه می توان مسایل اقتصادی، روابط جنسی، روابط خویشاوندی، دوستان، فرزندان، نحوه صرف اوقات، خیانت، به پایان رسیدن عشق متقابل، مشکلات عاطفی، سوءاستفاده جسمانی، ازدواج در سنین پایین و درگیری های شغلی و غیره نام برد (ثنایی، ۱۳۸۷).

واقعیت امر این است که زندگی زناشویی همیشه در معرض خطر و مشکلات متعددی نظیر نارضایتی زناشویی، اعتیاد همسر، روابط خارج از چارچوب خانواده، مشکلات مالی و آن را تهدید می کند گاهی این مشکلات چنان پیچیده و لاینحل می شوند که چاره ای جز طلاق[۶] باقی نمی ماند. یکی از ریشه های بروز این مشکلات اشتباه در فرایند انتخاب، در ابتدای زندگی زناشویی است که ادامه مسیر زندگی را با دشواری های فراوانی روبرو می سازد.

سازگاری زناشویی بر کیفیت عملکرد والدینی، طول عمر، میزان سلامت، رضایت از زندگی، میزان احساس تنهایی، رشد و تربیت فرزندان، روابط اجتماعی و گرایش به انحرافات اجتماعی تأثیر دارد (احمدی، فتحی آشتیانی و نوابی نژاد، ۱۳۸۴). نیاز به عشق و صمیمیت و ایجاد رابطه صمیمانه با همسر و ارضای نیازهای عارفی- روانی از جمله دلایل اصلی زوجین امروزی برای ازدواج است.

صمیمیت[۷] مفهوم وسیعی دارد که می تواند از بحث درباره جزئیات زندگی تا افشای خصوصی ترین احساسات جنسی که کسی به راحتی در مورد آن سخن نمی گوید را دربرگیرد. صمیمیت محصول فرعی توجه کردن، پذیرفتن، حساسیت به خرج دادن و درک کردن است. بنابراین با از دست رفتن صمیمیت یکی از اتصال های زندگی زناشویی از بین می رود (بک[۸]، ترجمه چراغی، ۱۳۸۴).

صمیمیت نزدیکی، تشابه و یک رابطه شخصی عاشقانه یا هیجان با شخص دیگر است که مستلزم شناخت و درک عمیق از فرد دیگر به منظور بیان افکار و احساساتی است که به عنوان منشأ تشابه و نزدیکی به کار می‏رود. صمیمیت یک فرایند تعاملی است که شامل تعدادی از ابعاد مرتبط به هم می باشد. محور این فرایند، شناخت، درک،

مطلب دیگر :

تحقیق رایگان با موضوع انقلاب مصر، جهان اسلام، حزب دموکرات

 پذیرش، همدلی با احساسات فرد دیگر و قدردانی یا پذیرش دیدگاه منحصربفرد دیگری در دنیاست.

صمیمیت یک نیاز اساسی در انسان است که در چارچوب نیاز بقا برای دلبستگی رشد می کند (بارگاروزی[۹]، ترجمه آشتی پور و اعتمادی، ۱۳۸۵).

طبق تحقیقات اولسون و اولسون[۱۰] (۲۰۰۰) افرادی که ازدواج می کنند و از صمیمیت در زندگی زناشویی برخوردارند سالم تر هستند و زندگی طولانی تر دارند.

آماده شدن برای ازدواج رویکرد نسبتاً تازه ای برای پیشگیری از نارضایتی و شکست در زندگی زناشویی است و مبتنی بر این دیدگاه است که زوج ها می توانند یاد بگیرند که چگونه ازدواج های موفق و پایداری داشته باشند (عطاری، خالقی نژاد، عباس پور، راسخ، ۱۳۸۷). امروزه در جهان بیش از ۱۰۰ برنامه آموزشی پیش از ازدواج وجود دارد که در محتوا، جمعیت مورد هدف و شیوه های آموزش با یکدیگر متفاوتند (روبین[۱۱]، ۲۰۰۵).

هدف زیربنای بسیاری از رویکردهای آماده سازی / غنی سازی ازدواج[۱۲]، کمک به قوی تر شدن پیوندهای زناشویی است. جنبش غنی سازی ازدواج نقش بزرگی را در رشد و بالندگی میلیون ها زوج در سراسر جهان به خود اختصاص داده است (اولسون و اولسون[۱۳]، ۱۹۹۹). تمام کسانی که قصد ازدواج داشته و یا ازدواج کرده اند علاقمندند همسر مناسبی انتخاب کرده و تا آخر عمر با وی زندگی کنند. آن ها علاقمند تا خانواده ای سالم و سعادتمند تشکیل دهند و فرزندانی صالح و شایسته بپرورانند. داشتن توافق و تفاهم با همسر، رضایتمندی از زندگی و داشتن زندگی استوار از خواسته های آن ها می باشد. در یک کلام آنان می خواهند با هم کامل شوند و لازم و ملزوم و متمم و مکمل یکدیگر باشند اما واقعیت امر این است که زندگی زناشویی همیشه در معرض بروز اختلال های متعددی است که می تواند شامل اعتیاد همسر، مشکلات مالی و اقتصادی، بیماری روانی، جسمی، و یا جنسی یکی از زوج ها باشد (اولیا، فاتحی زاده، بهرامی، ۱۳۸۸).

باتوجه به مطالب فوق الذکر پژوهش حاضر به دنبال بررسی اثربخشی غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر صمیمیت و تعارضات زناشویی است. امید است انجام این پژوهش گامی باشد در راستای استحکام بنیان خانواده.

بیان مسأله

امروزه زندگی اشخاص مملو از پیچیدگی های اقتصادی- شغلی و بین فردی است که مسائل و مشکلات فراوانی را پیش روی افراد قرار می دهد. این مسائل طبیعتاً در زندگی خانوادگی و زناشویی نیز بروز می کند (پورعابدی، ۱۳۸۴). خانواده یک نهاد انسانی روبه رشد است که حجم و یا پیچیدگی آن مرتب در حال دگرگونی است و اعضای خانواده هم به عنوان فرد و هم به عنوان بخشی از واحد خانوادگی عمل می کنند. خانواده نهادی است که از یک سو با جامعه و از سوی دیگر با خود فرد پیوند دارد. اهمیت این نهاد به اندازه ای است که از پایه های بنیادین جامعه شمرده می شود و رسیدن به جامعه سالم در گرو دستیابی به خانواده ی سالم است (بورنس تین[۱۴] و بونس تین، ۱۳۸۰) آنچه در ازدواج مهم می باشد بحث پیرامون خانواده و راه های تحکیم آن از بحث های متداول مجامع علمی است و علوم مربوط به آن، به ویژه روانشناسی تلاش می کند که تدابیری به عمل آورد که روز بروز میزان ثبات خانواده را فزونی بخشد. خانواده نهادی است که همه نهادهای دیگر با آن ارتباط دارد و به حق شایسته که بیش از این ها درباره خانواده و ازدواج تحقیق کنیم خانواده جامعه ای است که از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است (حسینی، ۱۳۸۴).

با توجه به این که خانواده رکن اصلی هر جامعه ای را تشکیل می دهد و مشکلات مربوط به خانواده می تواند تأثیرات اساسی در آن جامعه ایجاد کند، هرگونه تحقیق در این زمینه می تواند نتایج با ارزشی را برای مسئولین و دست اندرکاران جامعه در راستای پیشگیری و حل مسائل جامعه از جمله فساد، بزهکاری و . داشته باشد. اگر در جامعه ای آمار طلاق ناچیز باشد، الزاماً به معنای ازدواج های موفق و سازگاری زناشویی نیست بسیاری از زوج ها در خانواده ای زندگی می کنند که طلاق روانی در آن حکمفرماست. بدین معنا که هیچ گونه رابطه عاطفی و جسمانی بین زن و شوهر وجود ندارد، و زندگی بصورت اجباری و با حداقل تعاملات به پیش می رود و به همین جهت ضروری است که با دیدگاهی آسیب شناسانه به علل درون فردی ناسازگاری زناشویی و عدم موفقیت در ازدواج ها پرداخته و نقش آموزش خانواده در سازگاری و رضایت زناشویی[۱۵] مورد بررسی قرار گیرد، چرا که عدم وجود روابط سالم در خانواده موجب بروز تعارضات خانوادگی، و مانع اصلی انتقال آداب و رسوم فرهنگ و ازرش های مثبت جامعه به نسل های بعدی است (شفیع آبادی و ناصری، ۱۳۷۶). زندگی مشترک با این باور که تنها مرگ می تواند ما را از یکدیگر جدا کند شروع می شود و زوجین هم، حداقل در آغاز زندگی مشترک خود نسبت به آن اعتقاد دارند.

یکی از متغیرهای مهم در حوزه خانواده که توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب نموده، حوزه تعارضات زناشویی[۱۶] می باشد. تعارض زمانی به وجود می آید که زوجین به دلیل همکاری و تصمیمات مشترکی که می گیرند درجات مختلفی از استقلال و همبستگی را نشان می دهند، که این تفاوت را می توان روی یک پیوستار، از تعارض خفیف تا تعارض کامل طبقه بندی کرد (یونگ ولانگ[۱۷]، ۱۹۸۸). از نظر گلاسر[۱۸] (۲۰۰۰) تعارض زناشویی ناشی از ناهماهنگی زن و شوهر در نوع نیازها و روش ارضای آن، خودمحوری، اختلاف درخواست ها، طرح واژه های رفتاری و رفتار غیرمسئولانه نسبت به ارتباط زناشویی و ازدواج است ( به نقل از قربانی، ۱۳۸۴). بنابراین وجود تعارض زناشویی ناشی از واکنش نسبت به تفاوت های فردی است و گاهی اوقات آنقدر شدت می یابد که احساس خشم و خشونت، کینه، نفرت، حسادت و سوءرفتار کلامی و فیزیکی در روابط زوجین حاکم می شد و به شکل حالت تخریب گر و ویرانگر بروز می کند. به طور کلی تعارض در هر رابطه نزدیکی اجتناب ناپذیر است. بعضی از زوجین تعارض خود را به شکل بارز و مستقیم و بعضی دیگر تعارضشان را انکار و سرکوب می کنند و به شکل پنهانی بروز می دهند (قربانی، ۱۳۸۴). از لحاظ روانی، اکثر افراد وجود تعارض در روابط زناشویی را بی نهایت تنش زا تجربه می کنند (هالفورد، ۲۰۰۱). تعارض زناشویی مثل یک فاکتور خطرناک در ایجاد اختلالات فرزندان و یک پیش بینی کننده مهم مسائل سازگاری در بین آنان می باشد (فینجام. بیچ[۱۹]، ۱۹۹۹).

از آنجایی که بروز تعارض زناشویی یکی از مقدمات طلاق و جدایی می باشد اگر این مسأله به گونه ای حل و کنترل نشود ازدواج به جدایی ختم می شود. روان شناسان و مشاوران باید درصدد ارائه راهکارهایی و دیدگاه هایی در جهت پیشگیری و درمان باشند.

اعتمادی (۱۳۸۳)، در پژوهشی «بررسی میزان ابعاد تعارضات زناشویی در زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره در شهر اصفهان» و مقایسه آن با زوج های سالم بر روی یک نمونه ۶۰۰ نفری از آزمودنی پرسش نامه تعارضات زناشویی را اجرا نمود. نتایج نشان داد بالاترین میزان تعارض مربوط به زوج های مراجعه کننده به مراکز مشاوره بود. ابعاد گوناگون تعارضات در گروه مراجعه کننده به مراکز مشاوره به طور معناداری بیشتر بود و تنها به بعد افزایش جلب حمایت فرزند در دو گروه تفاوت معناداری نداشت.

اما واقعیت این است که زندگی مشترک تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که پاره ای از آن ها ممکن است زوجین را به طرف اختلاف و درگیری، جدایی روانی و حتی طلاق سوق دهد. ارتباط جریانی از روابط صمیمانه و مایه حیات هر رابطه است و وقتی جریان ارتباط به شکل وسیعی مسدود می شود رابطه به سرعت رو به فروپاشی می رود و سرانجام می میرد. پیامد فروپاشی ارتباط در اغلب موارد تنهایی، مشکلات زناشویی، فشار روانی و بیماری جسمی و حتی مرگ خواهد بود (بولتون[۲۰]، ترجمه سهرابی، ۱۳۸۱). ایجاد و حفظ روابط صمیمانه و ارضای نیازهای عاطفی و روانی در جریان زندگی زناشویی از جمله ویژگی های مهم زندگی متعادل می باشد. در هیچ مرحله از مراحل زندگی نمی توان احساس بی نیازی از عواطف نمود. تبادل عاطفی به همان اندازه که برای شروع یک زندگی امر مهمی است برای ادامه آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار می باشد (حیاتی، ۱۳۸۶).

یکی دیگر از متغرهای مهم در حوزه زندگی زناشویی، صمیمیت است. صمیمیت[۲۱] یکی از نیازهای زندگی زن و شوهری است و در عین حال از ویژگی های بارز یک زوج موفق و شادمان است. رابطه صمیمانه، با خودافشایی واقعی و درک نیازهای فرد دیگر در رابطه ای برابر، تعریف می شود. عوامل دیگری که بر چگونگی نشان دادن صمیمیت اثر می گذارند، عبارتند از: سبک شخصیتی فرد، سبک ارتباطی زوج ها با هم و مراحل تعادل رابطه زوج، زن و شوهری برای پیشگیری از ایجاد مشکل، باید بتوانند درباره انتظاراتی که از یک رابطه صمیمانه دارند، با یکدیگر صحبت می کنند. تغییرات اساسی در هدف های ازدواج مستلزم تغییرات انتظارات، وظایف، نقش ها و افزایش مهارت همسران برای تحقق این اهداف و نیازهاست. مطالعات و تجارب بالینی نشان می دهد که در جامعه معاصر، زوج ها مشکلات شدید و فراگیری را در هنگام برقراری و حفظ روابط صمیمانه و ارضای نیازهای عاطفی و روانی در جریان ازدواج دارند. برقراری روابط صمیمانه یک مهارت و هنر است که علاوه بر سلامت روانی و تجارب سالم اولیه نیازمند داشتن نگرش های مختلفی و کسب مهارت ها و انجام وظایف خاص است (برشتاین و برنشتاین[۲۲]، ترجمه دهقانی و دهقانی، ۱۳۸۰) (باگاروزی[۲۳]، ۲۰۰۱).

یک رابطه زناشویی صمیمی مستلزم آن است که زوجین یاد بگیرند با هم ارتباط برقرار کنند و با هم تفاوت داشته باشند.

کامکار و جباریان (۱۳۸۵)، در یک پژوهش تأثیر صمیمیت در اختلافات زناشویی را بررسی نمودند و نشان دادند که ۵۷% اختلال در روابط زناشویی به دلیل اختلاف در روابط عاطفی و صمیمی بین زوجین بوده است. در واقع تعامل های زناشویی منفی و فاقد هرگونه عشق و محبت قوی ترین عامل در ایجاد نارضایتی زناشویی است (به نقل از حیاتی، ۱۳۸۶) بنابراین، افزایش صمیمیت و لذت در تعاملات زوجین می تواند موجب رضایت بیشتر از روابط زناشویی گردد (سپاه منصور و مظاهری، ۱۳۸۵).

تحقیقات فیرستن[۲۴] و کاتلت[۲۵] (۱۹۹۹) نشان می دهد صمیمیت نیرویی است که همواره سلامت روانی را به دنبال دارد. تحقیقات زیادی اثرات صمیمیت در ازدواج را بررسی سلامت جسمی تأیید می کنند (ارنیش[۲۶]، ۱۹۸۸). طبق تحقیقات اولسون و اولسون (۲۰۰۰) افرادی که ازدواج می کنند و از صمیمیت در زندگی زناشویی برخوردارند، سالم تر هستند و زندگی طولانی تری دارند، بنابراین با مقایسه میزان صمیمیت در زوجینی که از زندگی زناشویی خود رضایت دارند و زوجینی که از زندگی زناشویی شان ناراضی هستند می توانیم به اهمیت این عامل مهم در رضایت زناشویی پی ببریم. روابط صمیمانه زوجین نیاز به مهارت های ارتباطی از قبیل توجه افراد به مسائل از دید همسرشان و توانایی درک همدلانه، آنچه که همسرشان تجربه نموده است و همچنین حساس و آگاه بودن از نیازهای او دارد از این رو وجود صمیمیت و سعادت و سلامت در خانواده به وجود ارتباطات سالم و بالنده بین زوجین بستگی دارد .کامکار و جباریان، ۱۳۸۵).

آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون

الگوهای ارتباط منفی در بین زوجین.۲۱

انواع الگوهای ارتباطی  در همسران .۲۳

ارتباط و رضایت زناشویی.۲۳

رضایت مندی زناشویی۲۸

ساختار خانواده و رضایت زناشویی۲۸

الگوی مینوچین.۲۸

الگوی مک مستر از خانواده .۲۹

الگوی حلقوی پیچیده.۳۰

خانواده های سازگار و خانواده های ناسازگار۳۳

الگوهای  ارتباط موثر.۳۴

توانایی مقابله مثبت با بحران ها.۳۴

نقش ها و وظایف روشن و تعریف شده۳۵

عوامل موثر بر رضایت زناشویی۳۵

غنی سازی زندگی زناشویی۳۷

انواع برنامه های غنی سازی ازدواج۳۷

برنامه ارتباط بین زوجین.۳۷

تاریخچه برنامه ارتباط بین زوجین۳۷

زیر بنای نظری برنامه ارتباط بین زوجین۳۸

معرفی برنامه ارتباط بین زوجین۳۹

اهداف برنامه ارتباط ین زوجین۴۱

پیشینه پژوهشی برنامه ارتباط بین زوجین۴۱

مواجهه ازدواج.۴۱

تاریخچه برنامه مواجهه ازدواج.۴۱

زیر بنای نظری برنامه مواجهه ازدواج۴۲

زیر بنای نظری برنامه مواجهه ازدواج۴۲

معرفی برنامه مواجهه ازدواج۴۲

پژوهش برنامه مواجهه ازدواج۴۳

پژوهش های تجربی برنامه مواجهه ازدواج۴۳

برنامه آموزش صمیمیت زوجین ( paris) 44

پیشینه  نظری برنامه آموزشی صمیمت زوجین .۴۴

تعریف و معرفی برنامه آموزش صمیمیت زوجین .۴۵

برنامه آموزش صمییمت زوجین چیست ۴۶

هدف  برنامه آموزش  صمیمیت  زوجین۴۷

پژوهش های انجام  شده در مود برنامه اموزش  صمیمیت زوجین.۴۷

برنامه  TIME برای ازدواج  بهتر۵۰

تاریخچه  TIME برای ازدواج بهتر۵۰

ریشه های نظری برنامه TIME برای ازدواج بهتر ۵۱

معرفی برنامه  TIME  برای ازدواج بهتر۵۱

اهداف برنامه  TIME  برای ازدواج بهتر۵۱

برنامه ارتقای ارتباط RE52

تاریخچه و مبناهای نظری برنامه ارتقایی ارتباط.۵۳

تعریف و معرفی برنامه ارتقای ارتباط۵۳

اهداف درمانی برنامه ارتقای ارتباط۵۵

پیشینه تحقیقاتی برنامه ارتقای  ارتباط۵۶

برنامه  A.C.M.E در برنامه انجمن غنی سازی زوجین  در ازدواج.۵۹

تاریخچه  برنامه انجمن غنی سازی  زوجین در ازدواج۶۳

زیر بنای نظری غنی سازی ازدواج به سبک A.C.M.E.63

معرفی برنامه  A.C.M.E63

اهداف برنامه  A.C.M.E65

پژوهش های برنامه  A.C.M.E65

برنامه آماده سازی – غنی سازی اولسون۶۶

تاریخچه برنامه آماده سازی – غنی سازی اولسون.۶۶

زیر بنای نظری  ریشه های نظری برنامه آماده سازی- غنی سازی۶۸

معرفی برنامه آماده سازی – غنی سازی.۶۸

اهداف برنامه  سازی-غنی سازی اولسون۶۹

پیشینه پژوهش۷۲

تحقیقات انجام شده۷۳

تحقیقات خارجی.۷۳

تحقیقات داخلی.۷۹

نتیجه گیری.۸۲

فصل سوم : روش اجرای تحقیق

روش تحقیق.۸۵

جامعه . نمونه . روش نمونه گیری۸۵

روش نمونه گیری و بر آورد حجم نمونه.۸۵

ابزار پژوهش.۸۶

روایی واعتبار پرسشنامه Enrich88

پرسشنامه الگوهای ارتباطی( CPQ) 88

روش اجرای پژوهش.۸۹

محتوای جلسات ا»وزش غنی سازی زندگی زنا شویی.۹۱

روش تجزیه و تحلیل اطلاعات .۹۴

ملاحظات اخلاقی.۹۴

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل یافته ها

مقدمه۹۶

آمار توصیفی.۹۶

آمار استنباطی۹۸

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

خلاصه پژوهش۱۰۱

فرضیات پژوهش .۱۰۱

محدودیت های تحقیق۱۰۴

پیشنهادها.۱۰۶

منابع.۱۰۶

پیوست ۱۰۶

چکیده انگلیسی

فهرست جداول

 عنوانن                                                                                                                                              شماره صفحه

مطلب دیگر :

آموزش ضمن خدمت:پایان نامه درباره آموزش - سازین : تجربه های کارآفرینی و نوآوری

جدول ۳-۱جدول همبستگی درونی مقیاس های پرسشنامه الگوهای ارتباطی در آزمودنی های زن و مرد ایرانی۹۱

جدول ۴-۱ آماره های توصیفی پرسشنامه ها به تفکیک گروه و پس آزمون و پیش آزمون در مردان۹۶

جدول ۴-۲ آماره های توصیفی پرسشنامه ها به تفکیک گروه و پس آزمون و پیش آزمون در زنان.۹۷

جدول ۴-۳ آماره های توصیفی پرسشنامه ها به تفکیک گروه و پس آزمون و پیش آزمون در مجموع.۹۷

جدول۴-۴ نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره جهت مقیاس آزمون رضایت زناشوئی انریچ (ENRICH).98

جدول ۴-۵  نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره به تفکیک خرده مقیاس های آزمون الگوهای ارتباطی زناشوئی (CPQ).96

چکیده

این پژوهش به اثربخشی آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر الگوهای ارتباطی و ضایت زناشویی زوجین می پردازد. بررسی حاضر، پژوهشی نیمه تجربی است که از گروه آزمایش و کنترل تشکیل شده است. نمونه موردنظر به روش نمونه گیری در دسترس (هدفمند) از دانش آموزان ابتدایی دختر مدرسه فرهنگیان مرودشت انتخاب شد. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در این پژوهش از روش تحلیل کوواریانس استفاده شده است.ابزار پژوهش، پرسشنامه الگوهای ارتباطی CPQ و رضایت زناشویی Enrich بوده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر الگوهای ارتباطی و رضایت زناشویی تأثیر مثبت داشته است. کل نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که آموزش غنی سازی ازدواج به سبک اولسون بر الگوهای ارتباطی و رضایت زناشویی مؤثر بوده است.

کلید واژه ها: غنی سازی ازدواج به سبک اولسون، الگوهای ارتباطی، رضایت زناشویی.

فصل اول

کلیات پژوهش

مقدمه

تشکیل خانواده و زندگی زناشویی به عنوان مهم ترین و عالی ترین رسم اجتماعی برای دستیابی به نیازهای عاطفی و ایمنی افراد بزرگسال همواره مورد تأیید بوده است، ازدواج[۱] رابطه ای انسانی، پیچیده، ظریف و پویا می باشد که از ویژگی های خاصی برخوردار است( برنشتاین، ۲۰۰۰؛ ترجمه سهرابی،۱۳۸۲). خانواده در حکم بافت سلولی برای اندام های اجتماعی است که ضامن سلامت روانی، جسمی یا اجتماعی اعضای آن می باشد. و سلامت خانواده با برقراری ارتباط محکم و دائمی بین زن و مرد بوجود می آید (بنانیان و کاظمیان، ۱۳۸۲). زندگی مشترک افقی است روشن و جلوه گاهی زیبا برای تولدی دوباره مشروط بر آنکه وجوه ضروری این اشتراک یعنی توانایی و مهارت های خاص و سازنده در تفکر، بینش و عملکرد انسانی رؤیت و ملاحظه شود (محمودی، ۱۳۸۷). تمام کسانی که می خواهند ازدواج کنند، قبل از شروع زندگی زناشویی به تحقق زندگی مشترک موفق و پر دوام امیدوارند. آن ها علاقمندند همسری مناسب انتخاب کرده و تا آخر عمر با وی زندگی کنند. آن ها می خواهند خانواده شان سالم سعادتمند بوده و فرزند یا فرزندانی صالح و لایق داشته باشند. تفاهم و توافق با همسر، رضایتمندی از زندگی و داشتن زندگی مشترک استوار و محکم از دیگر خواسته های کسانی است که می خواهند ازدواج کنند. در یک کلام همه آنان می خواهند با هم کامل شوند و لازم و ملزوم و متمم و مکمل همدیگر باشند (اولیا، ۱۳۸۸).

بیشتر اختلافات زناشویی علی رغم وجود مشکل خاص اقتصادی و یا اعتیاد، به دلیل عدم توافق زوجین در حل مسایل زندگی و یا عدم برقراری ارتباط مؤثر[۲] با یکدیگر رخ می دهد، به نظر می رسد که این تعارضات نه نتیجه عدم علاقه زوجین به یکدیگر و نه به علت وجود اختلافات بنیادین است. بلکه هر دو طرف در عین دوست داشتن و علاقه به همدیگر، در روابط خود به طور ناخواسته و شاید به دلیل ناآگاهی از تفاوت های روان شناختی بین دو جنس، با راهبردهای ارتباطی متفاوت ارتباط برقرار می کنند، نتیجه تفاوت در این روابط را می توان در بالا گرفتن اختلافات زناشویی و افت رضایتمندی زوجین[۳] و حتی طلاق [۴]مشاهده کرد (فرقانی، ۱۳۸۲).

یکی از جوانب بسیار مهم یک نظام زناشویی، رضایتی است که همسران در ازدواج تجربه می کنند (تانی گوچی و تالمن وابراین[۵]، ۲۰۰۶) ولیکن آمار طلاق نشانگر آن است که رضایت زناشویی به آسانی قابل دستیابی نیست (رزن گراندن و مایرز،هاتی[۶]، ۲۰۰۴). در همان ماه های اول ازدواج، عدم توافق های مکرری تولید می‏گردد که چنانچه حل نشوند، می توانند رضایت و ثبات این واحد را تهدید کنند (تالمن و هسیاا[۷]، ۲۰۰۴).

با توجه به پیامدهای ویرانگر ازدواج های ناموفق بر بهداشت جسمی و روانی زوجین، فرزندان و جامعه لزوم بررسی رضایتمندی زناشویی و ابعاد گوناگون آن و همچنین اهمیت بررسی تأثیر انواع آموزش از جمله آموزش های غنی سازی زندگی زناشویی بر افزایش رضایتمندی زناشویی و به تبع آن کاسته شدن از میزان طلاق رسمی و روانی با وضوح هرچه تمام تر آشکار می شود.

وجود مشکلات زناشویی فراوان علاوه بر ضروری ساختن وجود متخصصین در امر زناشویی، لزوم انجام مداخلات پیشگیرانه برای رفع مشکلات بالقوه قبل از حاد شدنشان را ضروری می سازد. یکی از این رویکردها، غنی سازی ازدواج[۸] است که درصدد پرداختن به مشکلات قبل از بحرانی شدن آن ها و مجهز ساختن زوجین به مهارت ها و بینش های لازم برای مقابله با مشکلات آتی می باشد. هدف زیربنایی بسیاری از رویکردهای غنی سازی ازدواج کمک به قوی تر شدن پیوندهای زناشویی ثابت زوجین است.

بنابراین احتمالاً می توان نتیجه گرفت داشتن آگاهی پیرامون نحوه برقراری ارتباط صحیح با طرف مقابل از طریق وجود برنامه های پربارسازی زندگی زناشویی می تواند از ایجاد تنش هایی که منجر به بروز اختلافات زناشویی و یا کاهش میزان رضایتمندی زناشویی شود جلوگیری کند. ازدواج موفق، باعث ارضای بسیاری از نیازهای جسمانی و روانی افراد می شود و در صورت شکست، زن و شوهر به ویژه فرزندان با ضربه روانی شدید روبرو می شوند، از سوی دیگر افزایش سرسام آور میزان طلاق و کم شدن متوسط طول ازدواج و یا زندگی اجباری و تحمیلی بدون رضایت از وضع موجود، بررسی این موضوع که رضایتمندی زناشویی چیست و چه عواملی موجب دوام و بقای آن شده و کدام عوامل موجب گسسته شدن پیوندهای زناشویی می گردد را ضروری می نماید. (فراست، ۱۳۸۱).

یکی از راه های افزایش رضایتمندی در بین زوجین، آموزش به آن ها می باشد و آموزش غنی سازی زندگی زناشویی نقش مهمی را در این راستا ایفا می کند. جنبش غنی سازی ازدواج سهم بزرگی را در رشد و بالندگی میلیون ها زوج بهخود اختصاص داده است. در غنی سازی زناشویی عناصر فعلی موجود در یک رابطه ارتقا داده شده و در آن ایجاد تغییر می شود که هدف از این تغییر دهی و رشد دهی ها تبدیل نارضایتی زناشویی به رضایتمندی می باشد (اولسون و اولسون، ۱۹۹۹).

بطور کلی برنامه غنی سازی زناشویی در زمینه ارتباطات زوجین، حل تعارضات بین آن ها، مدیریت مالی، رضایتمندی زناشویی، فعالیت های زوجین هنگام فراغت، عقاید مذهبی هریک از طرفین، رابطه بچه ها و والدین، رابطه خانواده و دوستان، انتظارات واقعی هریک از زوجین از یکدیگر، انتظارات جنسی، نقش خویشاوندان در زندگی زناشویی و . فعالیت می کند و در این زمینه ها به زوجین آموزش می دهد. در بسیاری از برنامه های غنی سازی ازدواج بر اهمیت تمرین های ارتباطی، روشن ساختن محیط های عدم توافق، افزایش صمیمیت در بین زوجین، مفهوم انتظارات زوج ها از زندگی و تأثیر این انتظارات بر روابط میان آنان تأکید می کند (خمسه، ۱۳۸۲).

بحث در این پژوهش روی تاثیرآموزش الگوهای ارتباطی زوجین برافزایش رضایتمندی زناشویی زوجین تمرکز کرده تاشاید بتوان در زندگی عواملی را که سبب بروزتعارضات زناشویی وکاهش رضایتمندی زناشویی می شود شناسایی کرده،ودرمشاوره های مربوط به ازدواج درجهت کاهش وتعبیر این خصلتهاوجایگزین کردن خصلتهای نیکو بر تداوم زندگی خانوادگی کمک بسزایی کرده باشد.

اثر بخشی آموزش راهبردهای حافظه فعال

۲-۵-۳- مرحله رشد سریع خواندن ۲۵

۲-۵-۴- مرحله ی خواندن گسترده. ۲۶

۲-۵-۵- پالایش خواندن .۲۶

۲-۶- ملاک های تشخیص اختلال خواندن ۲۶

۲-۷- طبقه بندی نارساخوانی ۲۷

۲-۸- رویکردو علل نارساخوانی ۲۷

۲-۸-۱- رویکردهای دیداری ۲۸

۲-۸-۲- رویکردنقص حافظه ی فعال. ۳۰

۲-۸-۳- نظریه نقص هسته واج شناختی۳۱

۲-۸- ۴- رویکردهای زیر  گروه دو گانه ۳۲

۲-۸-۵- رویکردهای زبرگروه چند گانه ۳۳

۲-۸-۶- رویکردهای زیستی نارساخوانی ۳۳

۲-۸-۶-۱- عوامل ژنتیکی. ۳۳

۲-۸-۶-۲- ساختار مغزی افراد نارساخوان. ۳۵

۲-۸- ۶- ۳- چیرگی مغزی. ۳۵

۲-۸- ۷- عوامل محیطی آموزشی و پرورشی ۳۷

۲-۸- ۸- تبیین علی نارساخوانی نیکلسون و فاوست       .۳۷

۲-۹- تاریخچه ی حافظه فعال. ۳۸

۲-۱۰- حافظه ی فعال ۳۹

۲-۱۰ -۱- الگوی حافظه ی فعال ۴۱

۲-۱۰-۲-  تفاوت حافظه ی فعال و حافظه ی کوتاه مدت. ۴۳

۲-۱۱- مروری بر پژوهش های انجام شده ۴۳

۲-۱۱-۱- پژوهش های داخلی ۴۳

۲-۱۱-۲- پژوهش های خارجی ۴۶

فصل سوم : روش شناسی پژوهش

۳-۱- پیش گفتار .۴۹

۳-۲- طرح پژوهش ۴۹

۳-۳- جامعه پژوهش.۴۹

۳-۴- حجم نمونه و روش نمونه گیری ۴۹

۳-۵- ابزار پژوهش. ۵۰

۳-۵- ۱- چک لیست نارساخوانی. ۵۰

۳-۵- ۲- مقیاس تجدید نظر شده هوشی وکسلر برای کودکان. ۵۰

۳-۵-۳- آزمون تشخیص خواندن فلاح چای.۵۱

۳-۶- مداخله های آموزشی. ۵۱

۳-۶-۱- برنامه آموزشی حافظه ی فعال ۵۱

۳-۷- روش اجرای پژوهش . ۵۲

۳-۸- روش های آماری.  ۵۳

فصل چهارم : تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق  

۴-۱- پیش گفتار. ۵۵

۴-۲- یافته های  توصیفی پژوهش. ۵۵

۴-۳- مقایسه نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه ها. ۵۶

۴-۴- نتایج استنباطی پژوهش. ۵۷

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری و جمع بندی

۵-۱- نتایج تحلیلی پژوهش ۶۳

۵-۱-۱- فرضیه شماره (۱). ۶۳

۵-۱-۲- فرضیه شماره (۲) . ۶۳

۵-۱-۳- فرضیه شماره (۳).۶۳

۵-۱-۴- فرضیه شماره (۴) . ۶۳

۵-۲- نتیجه گیری نها یی ۶۸

۵-۳- محدودیت های پژوهش. ۷۰

۵-۳-۱- محدودیت های پژوهش در اختیار محقق  ۷۰

۵-۳-۱- محدودیت های پژوهش خارج اختیار محقق.  ۷۰

۵-۴- پیشنهادهای اجرای ۷۰

۵-۵- پیشنهادهای پژوهشی ۷۱

منابع

الف ) منابع فارسی ۷۴

ب) منابع انگلیسی. ۷۹

پیوست ها

پیوست شماره (۱) : چک لیست نارسا خوانی ۸۵

پیوست شماره (۲) : آزمون تشخیص خواندن فلاح چای. ۸۶

پیوست شماره (۳) : مداخله های حافظه ی فعال کلامی. ۹۰

عنوان انگلیسی.I

چکیده انگلیسی .II

فهرست جداول

عنوان                                                                                                                   صحفه

جدول ۲-۱ : نقاط عطف تاریخی دانش در مورد نارساخوانی (دویل ، ۲۰۰۵)۲۰

جدول ۳-۱ : طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل. ۴۹

جدول ۴-۱ : توزیع فراوانی گروه های نمونه در پایه های سوم و چهارم. ۵۵

جدول ۴-۲ : داده های توصیفی سن و بهره هوشی نمونه ۵۵

جدول ۴-۳ : مقایسه میانگین گروه آزمایشی راهبردهای حافظه ی فعال و کنترل در سن و بهره هوشی

.    ۵۶

جدول ۴-۴ : میانگین و انحراف استاندارد گروه آزمایشی و کنترل. ۵۷

جدول۴-۵ : نتایج حاصل از بررسی همگنی رگرسیون گروه آزمایشی حافظه ی فعال. ۵۸

جدول ۴-۶ : آزمون لون مولفه های خواندن گروه آزمایشی (حافظه فعال ). ۵۹

جدول ۴-۷ : تحلیل کوواریانس یک راهه گروه آزمایشی (حافظه ی فعال ) برای بررسی متغیر دقت در مرحله پس­آزمون با کنترل پیش­آزمون.۵۹

جدول ۴ -۸ : تحلیل کوواریانس یک راهه گروه آزمایشی( حافظه فعال)برای بررسی متغیر سرعت در مرحله پس­آزمون با کنترل پیش­آزمون ۶۰

جدول ۴-۹ : تحلیل کوواریانس یک راهه گروه آزمایشی( حافظه فعال)برای بررسی متغیر درک مطلب  در مرحله پس­آزمون با کنترل پیش­آزمون.۶۰

جدول ۴-۱۰ : تحلیل کوواریانس یک راهه گروه آزمایشی( حافظه فعال)برای بررسی متغیر کل  خواندن  در مرحله پس­آزمون با کنترل پیش­آزمون ۶۱

فهرست نمودار

عنوان                                                                                                                   صفحه

شکل ۲-۱ : نمودار زنجیره علی – عصبی نارساخوانی نیکلسون و فاوست (۱۹۹۹) ۳۷

شکل ۲-۲ : الگوی تجدید نظر شده ی حافظه ی فعال (بدلی ، ۲۰۰۰) ۴۲

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی آموزش راهبردهای حافظه ی فعال بر بهبود عملکرد مهارت خواندن دانش آموزان نارساخوان پسر دوره ابتدایی شهر صحنه در سال تحصیلی ۹۳- ۹۲ انجام شده . در این پژوهش از روش آزمایشی و از طرح پیش آزمون وپس آزمون با گروه کنترل استفاده شد . برای این هدف ۳۶ دانش آموز پایه ی سوم و چهارم برای نمونه گیری انتخاب شد ه و به روش تصادفی ۱۸ نفر در گروه آزمایش و ۱۸ نفر دیگر در گروه کنترل گمارده شدند . ابزار های مورد استفاده برای گردآوری داده ها شامل  چک لیست خواندن برای شناسایی اولیه کودکان مشکوک به نارساخوانی ، آزمون هوش وکسلر کودکان برای اندازه گیری بهره هوشی ، آزمون تشخیصی خواندن فلاح چای (۱۳۷۴) برای تعیین عملکرد خواندن دانش آموزان بود . آموزش های ارائه شده براساس راهبردهای برنامه آموزشی حافظه ی فعال کلامی دن (۲۰۰۸) به مدت هشت جلسه ۶۰ دقیقه ای طراحی و به صورت انفرادی به آزمودنی های گروه آزمایش ارائه گردید . نتایج بدست آمده از تحلیل کوواریانس نشان دهنده این است که تفاوت میانگین گروه آزمایشی حافظه ی فعال و گروه کنترل در پیش­آزمون و پس­آزمون معنادار است. پس می­توان نتیجه گرفت که آموزش حافظه ی فعال به دانش­ آموزان نارساخوان، در بهبود عملکرد خواندن (دقت، سرعت و درک) موثر بوده است  .

واژه های کلیدی : نارساخوان ، راهبردهای حافظه ی فعال ، عملکرد خواندن ، دانش آموزان پسر دوره ابتدایی شهر صحنه

فصل یکم

مطلب دیگر :

پایان نامه ارشد:تحلیلی بر نقش کاربری های مذهبی در شکل گیری بافت های محله ای،

کلیات پژوهش

• پیش گفتار

یکی ازشایعترین انواع اختلالات یادگیری ، اختلال درخواندن یا نارساخوانی است نارساخوانی به عنوان اختلالی درکودکان که علیرغم برخورداری ازآموزش های مناسب با سطح هوشی شان درزمینه ی مهارت های زبانی مثل خواندن ، نوشتن وهجی کردن ، ناموفق هستند تعریف می شود . افرادنارساخوان به دلیل اختلال خواندن در اغلب دروس خود با مشکل مواجه می شوند ( صداقتی ، فروغی، شفیعی و مراتی،۱۳۸۹). بسیاری از تحقیقات نشان می دهند که عملکرد کودکان مبتلابه اختلال خواندن از نظر  حافظه ی فعال بسیار ضعیف تر از کودکان عادی است ( میرمهدی ، علیزاده و سیف نراقی،۱۳۸۸). حافظه وخواندن در تعامل نزدیک با یکدیگر هستند.  ظرفیت ناکافی حافظه ی فعال یا سازمانده ی ضعیف حافظه ی بلند مدت می تواند مشکلات خواندن یا درک مطلب خواندن را ایجاد کند. حافظه ی فعال توانایی حفظ اطلاعات در ذهن در یک لحظه معین را تحت تأثیر قرار می دهد و حافظه بلند مدت را در طول خواندن فعال می کند.  مشکلات حافظه ی فعال به ویژه مانع پردازش ساخت جمله ی طولانی و درک آن می شود (نومینن[۱]،۲۰۰۲).

اصطلاح حافظه ی فعال اشاره دارد به سیستمی که مسئول دست کاری و ذخیره سازی موقت اطلاعات است. کارکردآن به عنوان یک فضای کاری ذهنی است که می تواند به طور انعطاف پذیر برای حمایت از فعالیت های شناختی روزانه که هم نیاز به پردازش دارد و هم ذخیره سازی مورد استفاده قرار بگیرد (گدرکول[۲]،آلاوی[۳]،ویلیس[۴]وآدامز[۵]۲۰۰۶) .این حافظه یکی از فرایندهای شناختی مهم است که زیر بنای تفکر و یادگیری می باشد ونقشی حساس خواندن و ریاضیات کودکان دارد همچنین نقش زیادی را در ناتوانی های یادگیری ایفا می کند .تحقیقات در مورد کودکان با ناتوانی های یادگیری نشان می دهد که نقایص حافظه در حافظه ی ، فعال مرتبط با ناتوانی های خواندن ، نوشتن و ریاضیات است )ماسورا۶،۲۰۰۶)

) سوانسون۷وسیگل ،۲۰۰۱) در پژوهشی نشان دادند که در حوزه ی خواندن و ریاضیات کودکان با ناتوانی یادگیری دچار کمبودهایی در حافظه ی فعال هستند که مربوط است به حلقه ی واجی که یک جزء از حافظه ی فعال است که مختص حفظ اطلاعات مبتنی بر گفتار است که در خدمت شناخت پیچیده مانند درک مطلب خواندن ، حل مسئله و نوشتن است  .پژوهش های دیگری نشان دادند که دانش آموزان با اختلال خواندن در حوزه حافظه ی فعال ضعیف هستند . نوو۱و برزنیتز۲ (۲۰۱۱)  در پژوهشی حافظه ی فعال ، زبان ، آگاهی واجی ، خواندن و نوشتن، سرعت نامیدن ، وسرعت پردازش را برای پیش بینی توانایی های خواندن )رمزگشایی ، درک مطلب و زمان خواندن( را در کودکان۶  ساله بررسی کردند . نتایج نشان داد که حافظه ی فعال کلامی  بیشترین سهم را در پیش بینی هر سه توانایی خواندن  )رمزگشایی ، درک مطلب و زمان خواندن ( درسال بعد داشت  .

۱-۲-بیان مسأله:

خواندن، یکی ازفعالیت های بسیارهوشمندانه ای است که انسان درطول زندگی یادمی گیرد. برخی از کودکان به رغم دریافت آموزش کافی ، داشتن بهره ی هوش بهنجار ، نداشتن مشکلات عاطفی وهیجانی، بینایی وشنوایی،انگیزه کافی‌‌،فرصت های اجتماعی ـ فرهنگی مناسب قادر به یادگیری خواندن حروف و کلمات ازطریق آموزش های رایج مدارس عادی نیستند(سیف نراقی ، ۱۳۸۷(  . مشکلات ویژه و مزمنی در کاربرد توانایی های خواندن[ ‌‌‌‌‌‌نارساخوانی۱] دارند .

شایع ترین نوع ناتوانایی یادگیری  نارساخوانی است. بعضی از کودکان با وجود هوش متوسط و فرصت های آموزشی و عدم وجود اختلال هیجانی ،یادگیری خواندن برای آن ها دشوار است. همچنین سن خواندن کودکان نارساخوان دو سال یا بیشتر از سن تقویمی آن ها پایین تر است(واجوهیئن۲ و نایدو۳،  ۲۰۱۱) . زیر بنای بسیاری از مشکلات یادگیری دانش آموزان به طوری که باعث ضعف در خواندن و درک مطلب منجر به ناتوانایی حل مسأله نیز می گردد ناتوانایی در خواندن است (سیگل۴، ۱۹۸۸) . امروزه محققانی که در حوزه خواندن کار می کنند توافق دارند که عادت و مهارت های پایه ای وجود دارد که درک خواندن و یادگیری در تمامی زمینه ها را افزایش می دهد (به نقل از کوتا۵ ، کتابخانه ایده معلم لندن ، ۲۰۰۸).شیوع نارساخوانی در کودکان در سن مدرسه ۱۰ـ ۵ درصد است اگر چه در بعضی از پژوهش ها این رقم بالای ۲۰ درصد نیز گزارش شده است (بروسنان۶و همکاران ، ۲۰۰۲  ) .

اهمیت و ضرورت پژوهش

خواندن اساسی ترین ابزار یادگیری دانش آموزان است (سن۱، ۲۰۰۹) . تربیت خوانندگان فعال با انگیزه و  خودگردان یکی از اهداف اصلی برنامه های آموزشی خواندن می باشد  امروزه مهارت خواندن در زندگی روزمره و حرفه ای افراد نقش بسیار مهمی یافته است خواندن نه تنها مهارت زندگی و دانش را ارتقاء می بخشد بلکه فرایند تصویر سازی ما را از دنیا تحت تأثیر قرار می دهدو در رشد هیجانات ، اخلاق و هوش کلامی نقش عمده ای دارد(هاریسون۲، ۲۰۰۴ ، به نقل از احمد پناه، ۱۳۸۹) . مشکلات خواندن از اساسی ترین مشکلاتی است که کودکان با ناتوانایی های یادگیری با آن مواجه هستند ، زیرا کودکی که نمی تواند بخواند ، شانس بسیار کمی جهت موفقیت در مدرسه دارد(سیف نراقی و نادری ،۱۳۸۹) . همچنین عدم موفقیت کودکان در یادگیری خواندن در سال های اولیه ی مدرسه او را به طور مؤثری از دیگر مواد درسی باز می دارد این دسته از نارسا خوان ها که در مدارس عادی باقی می مانند با مشکلات خطیر دیگری روبه رو می شوند زندگی آموزشگاهی این افراد به علت کوشش های بی حاصل همراه با تنبیه و مجازات به دوره ای از شکست های مکرر تبدیل می شوند که نتیجه ی آن بوجودآمدن اختلالات عمیق هیجانی ، عاطفی و شخصیتی است بیشتر نارسا خوان ها تحت تأثیر ناکامی هاو سرزنش های اطرافیان  تصور منفی از خود دارند و فاقد اعتماد به نفس اند افزون بر این ، این دسته از نارسا خوان ها با  چنان موانعی در زمینه ی یادگیری خواندن مواجه می شوند که امکان ارتقاء به کلاس های بالاتر برای آن ها وجود ندارد و اگر به دلیلی به کلاس های بالاتر راه یابند روحیه ی شاگردان عقب افتاده را به خود می گیرند و مورد بی توجهی همسالان خود قرار می گیرندو به رفتار های منفی روی می آوردند  (مک فیلیس۳، ۲۰۰۶، هارول۴،۲۰۰۲، نورمند۵، ۲۰۰۵) .

حافظه ی فعال برای پردازش شناختی آگاهانه ضروری است به دلیل این که این فرصت را برای یک بازنمایی درونی از اطلاعات را می دهدو به عنوان راهنمایی برای تصمیم گیری و رفتار آگاهانه به طور کلی حافظه ی فعال از ترکیب آگاهی نسبت به لحظه به لحظه تلاش برای نگهداری اطلاعات در حافظه ی کوتاه مدت و تلاش برای بازیابی اطلاعات بایگانی شده تشکیل می شود که در یادگیری نقش اساسی دارد(دن۶، ۲۰۰۸).کودکان نارساخوان در نگهداری اطلاعات مشکل دارندکه این مشکل می تواند ناشی از کاربرد حافظه   فعال باشد که می تواند در فراخوان آموزش های کلامی اثر داشته باشد، کودکان دارای مشکلات یادگری در خواندن نسبت به کودکان عادی نمره پایین تری کسب می کنند (گترکل و آلوی۱ ، ۲۰۰۷) . با توجه به کارکردهای حافظه ی فعال و ارتباط آن با یادگیری به این دلیل اهمیت وضرورت دارد که اطلاعات پژوهشی مفیدی برای آگاهی دانش آموزان از توان و نقش حافظه ی خود در به انجام رسانیدن تکالیف فراهم می آورد . حدود ۵۰ درصد آن ها به کودکان نارساخوان  دچار اضطراب ، پیش فعالی و مشکل در نوشتن و اختلالات هیجانی هستند (باعزت ، سال هشتم ، ۱۳۸۷) . بهترین اقدام برای این دانش آموزان شناسایی و اقدامات درمانی و آموزشی می باشد(صداقتی و همکاران ،۱۳۸۹ ) . حافظه  فعال یک مؤلفه کارکرد اجرای است که با کنترل تکانه ها ، متوقف کردن رفتار در زمان مناسب موجب موفقیت اجتماعی و تحصیلی می شوند (آردیلا۲، ۲۰۰۸ ؛ زینگرویچولاوس  ۲۰۰۹) .   از آن جایی که خواندن کلید اصلی اکثر یادگیری ها است و مشکل در خواندن موجب بروز مشکلات زیادی در تحصیل ، عملکرد اجتماعی ، روانی و شغلی فرد می گذارد و با توجه به این مطلب که نارساخوانی درصد بالایی در مقایسه با سایر ناتوانایی یادگیری دارد ضعف دانش آموزان در روخوانی بیشترمربوط به زمینه هایی نظیر بازشناسی ،  تشخیص لغت  ، و نیز درک مطالب در خواندن است . همیشه این سؤال مطرح بوده است که با چه روش هایی می توان به آموزش ، اصلاح خواندن این دسته از دانش آموزان پرداخت ؟ همچنین آموزش و درمان های ارائه شده به دانش آموزان دارای نارساخوانی چه جنبه های از خواندن (دقت ، سرعت و درک مطلب) آن ها اثر می گذارد؟

۱-۴- اهداف پژوهش

  ۱-۴-۱- اهداف اصلی پژوهش

–  اثر بخشی آموزش راهبردهای حافظه ی فعال بر بهبود عملکرد مهارت خواندن  دانش آموزان نارسا خوان پسردوره ابتدایی شهر صحنه

۱-۴-۲-اهداف جزیی

-تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای حافظه فعال در دقت خواندن دانش آموزان نارسا خوان

سلامت خانواده و ویژگی­های شخصیتی زنان متقاضی طلاق

۲-۹-۲- نظریه نقش­ها۲۱

۲-۹-۳- نظریه شبکه­ای۲۱

۲-۹-۴- نظریه­ های آسیب­شناسی یا انحرافات اجتماعی.۲۲

۲-۹-۵- نظریه کارکردگرایی۲۳

۲-۹-۶- نظریه همسان همسری.۲۳

۲-۹-۷- نظریه مبادله اجتماعی.۲۴

۲-۹-۸- نظریه­ های کلان۲۴

۲-۹-۸-۱- بحران ارزش­ها.۲۴

عنوان                                                                                                            صفحه

۲-۹-۸-۲- نظریه آنومی.۲۵

۲-۹-۸-۳- بحران وجدان جمعی۲۵

۲-۹-۸-۴- مشکلات اقتصادی.۲۵

۲-۹-۹- نظریه­ های خرد.۲۶

۲-۹-۹-۱- نظریه توزیع قدرت۲۶

۲-۹-۹-۲- نظریه نیاز- انتظار۲۶

۲-۹-۹-۳- نظریه تسری۲۶

۲-۹-۹-۴- نظریه خود میان­بینی.۲۶

۲-۱۰- عوامل مؤثر بر طلاق.۲۷

۲-۱۰-۱- عوامل اجتماعی۲۷

۲-۱۰-۲- عوامل فردی.۲۷

۲-۱۰-۳- عوامل ارتباطی.۲۸

۲-۱۱- خانواده.۲۸

۲-۱۲- چارچوب ارتباط خانوادگی۳۰

۲-۱۳- ساختار خانواده.۳۱

۲-۱۴- خرده نظام­ها.۳۳

۲-۱۵- عملکرد خانواده۳۴

عنوان                                                                                                            صفحه

۲-۱۵-۱- حل مسئله۳۴

۲-۱۵-۲- ارتباط.۳۴

۲-۱۵-۳- نقش­ها.۳۴

۲-۱۵-۴- همراهی عاطفی۳۵

۲-۱۵-۵- کنترل رفتار.۳۵

۲-۱۶- سازگاری در خانواده۳۷

۲-۱۷- دیدگاه­ها و رویکردهای تبیین خانواده۳۹

۲-۱۷-۱- رویکرد بین نسلی.۳۹

۲-۱۷-۲- رویکرد ساختاری.۴۱

۲-۱۷-۳- رویکرد ارتباطی – راهبردی.۴۲

۲-۱۸- بهداشت روانی خانواده.۴۳

۲-۱۸-۱- آموزش خانواده۴۴

۲-۱۸-۲- خانواده ازهم­گسیخته و آسیب­های اجتماعی۴۵

۲-۱۸-۳- کودک‌آزاری.۴۶

۲-۱۸-۴- کارکردهای مثبت خانواده.۴۷

۲-۱۸-۴-۱- تنظیم روابط جنسی و تولید مثل۴۷

۲-۱۸-۴-۲- جامعه‌پذیری۴۷

عنوان                                                                                                            صفحه

۲-۱۸-۴-۳- مراقبت و نگهداری۴۷

۲-۱۸-۴-۴- تعیین پایگاه اجتماعی۴۷

۲-۱۸-۴-۵- حمایت عاطفی و تأمین عشق و محبت و امنیت برای فرد۴۷

۲-۱۹- کارکردهای منفی خانواده۴۸

۲-۱۹-۱- وجود علاقه عاطفی قوی بین اعضاء۴۸

۲-۱۹-۲- نادیده گرفتن کار زنان در خانواده۴۸

۲-۱۹-۳- خشونت خانوادگی۴۸

۲-۲۰- شخصیت۴۸

۲-۲۱- تعریف شخصیت۴۸

۲-۲۲- نظریه­ های شخصیت.۵۰

۲-۲۲-۱- رویکرد روان پویشی۵۰

۲-۲۲-۱-۱- نظریه فروید.۵۰

۲-۲۲-۱-۲- نظریه آدلر۵۱

۲-۲۲-۱-۳- نظریه یونگ.۵۲

۲-۲۲-۱-۴- نظریه کلین۵۲

۲-۲۲-۱-۵- نظریه هورنای۵۳

۲-۲۲-۱-۶- نظریه اریک فروم۵۳

عنوان                                                                                                            صفحه

۲-۲۲-۱-۷- نظریه­ های سالیوان.۵۴

۲-۲۲-۲- نظریه­ های یادگیری.۵۴

۲-۲۲-۲-۱- نظریه اسکینر.۵۵

۲-۲۲-۲-۲- نظریه بندورا۵۵

۲-۲۲-۲-۳- نظریه راتر و میشل۵۶

۲-۲۲-۳- رویکرد انسان گرایی – وجودی۵۶

۲-۲۲-۳-۱- نظریه کلی.۵۷

۲-۲۲-۳-۲- نظریه راجرز۵۷

۲-۲۲-۳-۳- نظریه مزلو.۵۸

۲-۲۲-۴- نظریه­ های صفات و عاملی.۵۸

۲-۲۲-۴-۱- نظریه کتل۵۹

۲-۲۲-۴-۲- نظریه آیزنگ۶۰

۲-۲۲-۴-۳- نظریه آلپورت۶۰

۲-۲۳- ویژگی­های شخصیت۶۲

۲-۲۳-۱- پنج عامل بزرگ شخصیت.۶۲

۲-۲۳-۱-۱- روان‌نژندی۶۲

۲-۲۳-۱-۲- برون‌گرایی.۶۲

عنوان                                                                                                            صفحه

۲-۲۳-۱-۳- انعطاف‌پذیری۶۳

۲-۲۳-۱-۴- دل‌پذیری.۶۳

۲-۲۳-۱-۵- مسئولیت‌پذیری.۶۳

۲-۲۴- پیشینه پژوهش۶۴

۲-۲۴-۱- پژوهش­های داخلی۶۴

۲-۲۴-۲- پژوهش­های خارجی۶۹

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

۳-۱- مقدمه۷۳

۳-۲- روش پژوهش.۷۴

۳-۳- متغیرهای پژوهش.۷۴

۳-۳-۱- متغیر پیش‌بین.۷۴

۳-۳-۲- متغیر ملاک.۷۴

۳-۴- جامعه آماری.۷۵

۳-۵- حجم نمونه.۷۵

۳-۶- روش نمونه‌گیری۷۵

۳-۷- ابزار جمع­آوری داده ­ها۷۵

۳-۸- روایی و پایایی۷۷

عنوان                                                                                                            صفحه

۳-۹- روش­ تجزیه‌وتحلیل داده ­ها۷۸

مطلب دیگر :

تکنیک های جالب و آسان برای یادگیری سریع‌ تر -

۳-۹-۱- آمار توصیفی۷۸

۳-۹-۲- آمار استنباطی.۷۸

فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده­ ها

۴-۱- مقدمه۸۰

۴-۲- تحلیل توصیفی داده­ ها.۸۰

۴-۲-۱- تحلیل داده ­های جدول ۴-۱.۸۱

۴-۲-۲- تحلیل داده ­های جدول ۴-۲.۸۲

۴-۲-۳- تحلیل داده ­های جدول ۴-۳.۸۳

۴-۳- داده ­های استنباطی.۸۴

۴-۳-۱- تحلیل داده ­های جدول ۴-۴.۸۴

۴-۳-۲- تحلیل داده ­های جدول ۴-۵.۸۵

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

۵-۱- مقدمه۸۸

۵-۲- خلاصه پژوهش۸۹

۵-۳- پیشنهادها۹۳

۵-۳-۱- پیشنهادهای کاربردی۹۳

عنوان                                                                                                            صفحه

۵-۳-۲- پیشنهادهای پژوهشی.۹۳

۵-۴- محدودیت­های پژوهشی.۹۴

۵-۵- منابع و مأخذ.۹۹

۵-۵-۱- منابع فارسی.۱۰۰

۵-۵-۲- منابع لاتین۱۰۶

فهرست جداول

عنوان                                                                                                            صفحه

جدول شماره ۳-۱ مقادیر آلفای کرون باخ به تفکیک هر یک از خرده مقیاس­ها۷۷

جدول شماره ۴-۱ شاخص­های توصیفی متغیرهای اصلی به تفکیک گروه۸۰

جدول شماره ۴-۲ تعداد افراد هر گروه برحسب سطح تحصیلات۸۲

جدول شماره ۴-۳ تعداد افراد هر گروه برحسب وضعیت اقتصادی.۸۳

جدول شماره ۴-۴ مقایسه میانگین سلامت خانواده افراد متقاضی طلاق و عادی.۸۴

جدول شماره ۴-۵ تحلیل واریانس یک‌راهه مقایسه ویژگی­های شخصیتی افراد متقاضی طلاق و عادی۸۵

چکیده

هدف از پژوهش حاضر مقایسه سلامت خانواده و ویژگی­های شخصیتی زنان متقاضی طلاق وزنان عادی شهر کرمانشاه بود. روش پژوهش حاضر از نوع علی مقایسه­ای بود. جامعه آماری پژوهش حاضر در بخش زنان متقاضی طلاق شامل کلیه زنان متقاضی طلاق که در سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۳ به دلیل اختلافات زناشویی به دادگستری شهر کرمانشاه مراجعه و تقاضای طلاق نموده‌اند، بود و در بخش زنان عادی شامل زنان کارمند بود. به روش نمونه گیری دسترس (برای زنان متقاضی طلاق) و تصادفی (برای زنان عادی) تعداد ۱۴۳ نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شد. برای جمع­آوری داده­ ها از فرم کوتاه سلامت خانواده اصلی و فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی NEO استفاده شد و داده ­های جمع‌ آوری‌شده با بهره گرفتن از آزمون­های آماری t گروه­های مستقل و آزمون تحلیل واریانس بررسی شد. نتایج نشان داد که بین سلامت خانواده و ویژگی­های شخصیتی زنان متقاضی طلاق وزنان عادی تفاوت معناداری وجود دارد. به‌طوری‌که سلامت خانواده زنان عادی بیشتر از زنان متقاضی طلاق بود. همچنین نتایج بیانگر آن بود که زنان متقاضی طلاق نسبت به زنان عادی بیش­تر حائز ویژگی شخصیتی روان رنجور خویی بودند و همچنین زنان عادی نسبت به زنان متقاضی طلاق بیشتر حائز ویژگی شخصیتی برونگرایی، انعطاف­پذیری و دل­پذیری بودند.

کلیدواژه: سلامت خانواده، زنان متقاضی طلاق، ویژگی شخصیتی.

فصل اول

کلیات پژوهش

۱-۱- مقدمه

خانواده نوعی نظام اجتماعی و واحدی عاطفی است که کانون رشد و التیام تغییر و تحول و آسیب­شناسی اعضاء و روابط بین آن‌هاست، در بین نهادهای مختلف اجتماعی کانون مقدس خانواده به‌عنوان بهترین تجلی‌گاه فرهنگ حاکم بر سایر نهادها محل ارضاء نیازهای گوناگون جسمی، عقلانی، عاطفی شناخته‌شده است. همچنین خانواده عامل همبستگی و شرط تعادل اجتماعی و رکن اصلی جامعه است؛ که در هر عضوی و نسلی عملکرد دارد و معمولاً این عملکرد در الگوهای تعاملی اعضایش تجلی پیدا می‏کند. ویلیام گود در کتاب خانواده و جامعه می‏نویسد: «نهاد خانواده تنها نظام اجتماعی است که در همه‏ی‏ جوامع پذیرفته‌شده است» و ادامه دارد (‏احمدی، ۱۳۸۶). تقریباً همه‏ی‏ متفکرین روان­شناسی و اجتماعی بر این باورند که برای حفظ حیات اجتماعی لازم است که نهاد خانواده از سلامت، صلابت و قوام برخوردار باشد. ازدواج ‏یکی از سه‌نقطه‌ی‏ عطف زندگی انسان است. ‏یعنی تولد، ازدواج تمرگ، ازدواج با ایجاد تغییراتی در دیدگاه فرد نسبت به خود، همسر، جهان، مرتبط می‏باشد، فردی که ازدواج می‏کند در زمینه‏های ویژگی‏های روان‌شناختی، فردی و اجتماعی تحت تأثیر تغییراتی قرارمی‏گیرد؛ بنابراین اگر اختلال مهمی‏ در ازدواج فرد رخ دهد، همه‏ی‏ فرایندهای فردی، بین فردی و اجتماعی وی تحت تأثیر قرار می‏گیرد (‏ریاحی و همکاران، ۱۳۸۶).

نقش واسطه ای تاب آوری در رابطه راهبردهای تنظیم هیجان

۱-۷- متغیرهای پژوهش ۱۹

فصل دوم: گستره نظری و پیشینه پژوهش

بخش اول: مبانی نظری پژوهش ۲۱

۲-۱- تنظیم شناختی هیجان ۲۱

۲-۲- تنظیم هیجان و سلامت. ۲۴

۲-۳- افسردگی ۳۴

۲-۴- علایم افسردگی ۳۷

۲-۵- سبب شناسی افسردگی اساسی ۴۰

۲-۵-۱- مدل زیستی افسردگی ۴۰

۲-۵-۲- عوامل خانوادگی ۴۲

۲-۵-۳- انتقال دهنده­های عصبی ۴۳

۲-۵-۴- مدل روانکاوی افسردگی ۴۸

۲-۵-۵- مدل شناختی افسردگی ۵۱

۲-۵-۶- مدل درماندگی آموخته شده. ۵۵

۲-۵-۷- نظریه ناامیدی در افسردگی ۵۶

۲-۵-۸- نقایص شناختی در افسردگی ۵۷

۲-۵-۹- نظریه رفتاری ۶۱

۲-۵-۹- ۱- الگوی فرستر. ۶۲

۲-۵-۹- ۲- الگوی لوینسون. ۶۴

۲-۶- تاب آوری ۶۵

۲-۷- فاکتورهای تاب آوری ۶۶

۲-۸- مفهوم تاب آوری ۶۷

۲-۹- مدل‌های تاب آوری ۶۹

۲-۹-۱- مدل جبرانی ۷۰

۲-۹-۲- مدل چالش ۷۰

۲-۹-۳- مدل عامل حفاظتی ۷۱

بخش دوم: مبانی پژوهشی ۷۱

۲-۱۰- پژوهش های انجام شده در زمینه موضوع پژوهش ۷۱

۲-۱۱- جمع بندی مبانی نظری و تجربی ۷۲

فصل سوم: روش‌شناسی پژوهش

۳-۱- روش پژوهش ۷۴

۳-۲- جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه‌برداری ۷۴

۳-۲-۱-معیارهای ورود. ۷۴

۳-۲-۲-معیارهای خروج ۷۵

۳-۳- ابزار و مقیاس‌های پژوهش ۷۶

۳-۳-۱- پرسش­نامه­ی افسردگی بک – ویرایش دوم. ۷۶

۳-۳-۲- پرسشنامه تاب آوری کانر و دیویدسون ۷۷

۳-۳-۳- پرسشنامه مشکلات تنظیم هیجان. ۷۷

 ۷۸

۳-۵- روش تجزیه و تحلیل داده ها ۷۹

. ۷۹

فصل چهارم: یافته ها

۴-۱-یافته‌های توصیفی ۸۱

۴-۲- یافته‌های استنباطی ۸۳

فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

۵-۱–بحث و تبیین یافته‌های پژوهش ۸۹

۵-۴-محدودیت‌ها ۹۰

۵-۵-پیشنهادها ۹۱

مطلب دیگر :

باورهای غیر منطقی آلیس//پایان نامه رضایت زناشویی

۵-۵-۱- پیشنهادی های پژوهشی ۹۱

۵-۵-۲ – پیشنهادی های کاربردی ۹۱

منابع و مأخذ

الف) منابع فارسی ۹۳

ب) منابع انگلیسی ۹۷

پیوست ها

چکیده انگلیسی ۱۴۰

عنوان انگلیسی ۱۴۱

فهرست جداول

عنوان                                                                                                          صفحه

جدول ۱-۳-  فراوانی افراد نمونه بر حسب گروه ، تحصیلات و سن ۷۶

جدول ۱-۴-  میانگین و انحراف معیارگروه زنان با سرطان سینه در متغیرهای مورد مطالعه ۸۱

جدول ۲-۴-  مولفه های تنظیم هیجان، تاب آوری و افسردگی ۸۲

جدول ۳-۴- نتایج آزمون آزمون‌کولموگروف-اسمیرنف متغیرهای ملاک ۸۲

جدول ۴-۴- نتایج رگرسیون چندگانه به منظور پیش‌بینی نشانه های افسرده وار ۸۴

جدول ۴-۵- رگرسیون چندگانه به منظور پیش‌بینی مولفه های تنظیم هیجانی ۸۵

جدول ۴-۶- رگرسیون چندگانه به منظور پیش‌بینی نشانگان افسرده وار. ۸۵

جدول ۴-۷- رگرسیون چندگانه به منظور پیش‌بینی نشانگان افسرده وار از طریق مولفه های مختلف راهبردهای تنظیم هیجان ۸۶

فهرست اشکال و نمودارها

عنوان                                                                                                         صفحه

شکل ۱-۲. طرحی از مدل شناختی بک از افسردگی (کرایجید و همکاران،۲۰۰۸) ۵۲

نمودار ۴-۱ بررسی خطی بودن داده‌ها ۸۳

فصل اول

مقدمه

۱-۱- مقدمه

استرس و افسردگی و بحران‌های روزمره از جمله تهدیدهای بهداشت جسمانی و روانی است (بنتت و ویلز، ۲۰۱۰). واقعیت این است که تنیدگی و افسردگی در زندگی روزمره امری اجتناب ناپذیر است (بوندس، ۲۰۰۶). ولی مهم آن است که چگونه انسان با این بحران‌ها کنار آید؟ مطالعه پاسخ انسان در موقعیت‌های فشارزا، نشان می‌دهد که انسان در برابر تهدیدها و نشانه‌های خطر با استرس و افسردگی واکنش نشان می‌دهد (رینز و همکاران، ۲۰۰۵). اما شدت این واکنش ها، بسته به اینکه یک موقعیت معین را تا چه حد استرس زا ادراک می‌کنند، نوسان دارد (کونواوس و دلیز، ۲۰۰۹). تشخیص و درمان سرطان PESTAN(به خاطر محدودیت سایت در درج بعضی کلمات ، این کلمه به صورت فینگیلیش درج شده ولی در فایل اصلی پایان نامه کلمه به صورت فارسی نوشته شده است)، تجربه ای همراه با استرس و اضطراب است. زنانی که این بیماری در آن‌ها زود تشخیص داده می‌شود با درمان دارویی و عمل جراحی به همراه تأثیرات جانبی منفی بالقو های مثل ریزش مو، حالت تهوع، آدم لنفاوی و مشکلات جنسی مواجه می‌شوند. درمان طولانی، توانایی زنان را در برقراری نقش اجتماعی به عنوان زن خانه دار یا شاغل، وضعیت آینده و امکان بازگشت به کار، دچار شک و تردید می‌سازد. سطح بالای استرس، تأثیر منفی طولانی مدت بر خودباوری زنان داشته که تأثیر بسیار بد و مهمی در عملکرد خانواده، زناشویی و پائین آمدن سطح کیفی زندگی می‌گذارد.

وجود اختلالات افسردگی افراد سرطانی در مطالعات متعددی نشان داده شده است (عاقبتی، محمدی و پور اسماعیل، ۱۳۸۹؛ ویتاکر، ۲۰۰۸؛ تاپا، راوال و بیستا، ۲۰۱۰؛ بادگر و همکاران، ۲۰۰۷). حتی در DSM-IV TR (2000) به اختلال اضطراب پس از حادثه در برخی افراد سرطانی اشاره دارد. در مطالعه یاسری، مرادی و شهرآرای (۲۰۰۶)، اختلال اضطراب پس از حادثه و افسردگی افراد سرطانی را ۲ سال پس از درمان تأیید و اضطراب بالای این افراد را عاملی در کاهش عملکرد حافظه نشان دادند. علاوه بر این در پژهش‌های بسیاری، وجود اضطراب و افسردگی افراد سرطانی را عاملی در خستگی دانسته‌اند (حقیقت و همکاران، ۱۳۸۷؛ گودندورپ، ۲۰۱۲؛ اسپیک، کورنیا، ماس، دووال و شمیتز، ۲۰۱۰؛ ویتاکر، ۲۰۰۸، فوسا، داهل و لاگ، ۲۰۰۳).